Türkiye’de gazete ve dergilerin promosyon kampanyalarıyla yaygınlaşan kuponlar, bugün hayatımızda daha çok rakam ve harflerden oluşan online kodlarla yer alıyor. 90’lı yıllarda ansiklopedi, kitap, oyuncak gibi ürünlerle başlayan, sonra elektronik ve beyaz eşyaya, doruk noktasında da (ek ücretle) otomobil vermeye kadar varan kupon promosyonları, medya dünyasında büyük tartışmalara sebep olmuştu. Sonradan yapılan düzenlemelerle kupon promosyonlarına sınırlama getirilirken; e-ticaretin yaygınlaşmasıyla, alışveriş yaparken indirim, ücretsiz kargo veya hediye ürün kazandıran indirim kuponları yaygınlaşmaya başladı.
Şimdi online kupon kodlarıyla yatıp kalksak da, ilk kupon ABD’de, 1887 yılında kullanılmış. Coca-Cola’nın ortaklarından Asa Candler, hazırladığı kağıt biletlerle müşterilerine bir bardak ücretsiz Coca-Cola verirken, ne ünlü içecek markasının, ne de “kupon” dediğimiz icadının hangi noktalara geleceğini muhtemelen düşünmemişti. Kullanmaya başladığı pazarlama aracına bir isim arayan Candler, “coupon” kelimesini Fransızca kesmek anlamına gelen “couper” kelimesinden türetmişti.
Candler’ın buluşu, pazarda pek tutulmayan Coca-Cola’yı içecek dünyasına yön veren bir marka haline getirirken, 1894 ile 1913 yılları arasında her dokuz Amerikalı’dan birinin ücretsiz Coca-Cola aldığı tahmin ediliyor. Bu da yaklaşık 8,5 milyon ücretsiz içecek dağıtılması demek!
Sonraki yazılarımda kuponların tarihçesini ve dönüm noktalarını paylaşmaya devam edeceğim. Şimdilik 2010 yılından beri TLC kanalında yayımlanan “Extreme Couponing” programının en ilgi çeken anlarıyla veda edelim…
